Metabolity niektórych leków stosowanych przy chemioterapii (na przykład cyklofosfamid, ifosfamid) mogą działać drażniąco na pęcherz moczowy. Inne na przykład cisplastyna i metotreksat mogą być powodem czasowego lub trwałego upośledzenia funkcji nerek.

 

Szkodliwe działanie cytostatyków na układ moczowy

Do objawów szkodliwego działania cytostatyków na pęcherz moczowy należą:

  • krwiomocz
  • ból lub pieczenie w trakcie oddawania moczu
  • częste oddawanie moczu
  • nagłe silne parcie na mocz

Do objawów szkodliwego oddziaływania cytostatyków na nerki zalicza się:

  • znaczne zmniejszenie ilości oddawania moczu
  • pojawienie się obrzęków ciała
  • narastające osłabienie

Uwaga!
W przypadku zaobserwowania jakiegokolwiek objawu należy poinformować lekarza prowadzącego.

Warto wiedzieć:

Niektóre leki przeciwnowotworowe mogą powodować zmiany zabarwienia moczu na pomarańczowy, czerwony, żółty lub zmianę jego zapachu na silny „medyczny zapach”. Dobrze jest zapytać lekarza prowadzącego czy przyjmowane leki mogą spowodować wyżej wymienione objawy.
W trakcie leczenia cytostatykami należy dostarczać organizmowi duże ilości płynów. Oprócz wody, źródłem płynów mogą być: bulion i zupy, lody, galaretki. Lekarz prowadzący powinien poinformować o potrzebie przyjmowania większej ilości płynów.

Dzięki przyjmowaniu dużej ilości płynów wzrasta objętość wytwarzanego moczu co w konsekwencji  przyczynia się do rozcieńczenia cytostatyków i ich metabolitów zmniejszając ryzyko ich szkodliwego działania.

Objawy grypopodobne
Leczenie cytostatykami, wtórne zakażenia oraz nowotwór mogą być przyczyną wystąpienia objawów grypopodobnych.

Niekiedy mogą one wystąpić po kilku godzinach – kilku dniach od przyjęcia chemioterapii objawiając się: bólami mięśni, bólem głowy, uczuciem zmęczenia, podwyższeniem temperatury, dreszczami, nudnościami i brakiem apetytu. Objawy te ustępują po 1-3 dniach. Oczywiście w tej sytuacji należy się zgłosić do lekarza by ustalić przyczynę wystąpienia objawów.

Zatrzymanie płynów
Na wskutek przyjmowania cytostatyków, zmian hormonalnych powstałych podczas procesu leczenia lub wpływu samego nowotworu może dochodzić do zatrzymania nadmiaru płynów w organizmie.

Obrzęk lub opuchlizna może wystąpić na twarzy, dłoniach, stopach, brzuchu. W takiej sytuacji należy skonsultować to z personelem medycznym. Może zaistnieć potrzeba czasowego wyeliminowania z diety soli kuchennej oraz potraw o dużej zawartości soli ponieważ sól wiąże wodę w organizmie. Jeśli problem jest bardziej poważny lekarz może uznać za stosowne przepisania środków moczopędnych.

Uwaga!
Nie wolno przyjmować dostępnych bez recepty środków moczopędnych bez konsultacji z lekarzem.

Bibliografia:
1. Wronkowski Z., Brużewicz Sz., „Rak szyjki macicy”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
2. Wronkowski Z., Brużewicz Sz., „Chemioterapia i radioterapia”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.