Badanie cytologii płynnej – nowoczesna metoda profilaktyki raka szyjki macicy
Cytologia jest jednym z najważniejszych badań profilaktycznych, które pozwala na wczesne wykrycie zmian przedrakowych oraz raka szyjki macicy. Tradycyjnie stosowana metoda cytologii szkiełkowej była przez lata standardem w diagnostyce, jednak w ostatnich latach na popularności zyskuje cytologia płynna, będąca bardziej zaawansowaną techniką. Czym dokładnie jest cytologia płynna i jakie są jej przewagi nad klasyczną cytologią szkiełkową?
Co to jest cytologia płynna?
Cytologia płynna (ang. Liquid Based Cytology, LBC) to nowoczesna metoda pobierania i analizy materiału z szyjki macicy, która stanowi rozwinięcie tradycyjnej cytologii. W cytologii płynnej materiał pobrany za pomocą szczoteczki z szyjki macicy umieszcza się w specjalnym płynie konserwującym, zamiast rozmazywać bezpośrednio na szkiełku, jak ma to miejsce w przypadku cytologii klasycznej. Następnie, w laboratorium, z zawiesiny komórek w płynie przygotowuje się odpowiednio wyczyszczone preparaty, które są oceniane pod mikroskopem.
Przewaga cytologii płynnej nad cytologią klasyczną
- Większa dokładność i czytelność próbek
- W cytologii szkiełkowej próbki są rozmazywane bezpośrednio na szkiełku mikroskopowym, co może prowadzić do powstawania artefaktów, złego rozmieszczenia komórek czy obecności niepotrzebnych elementów (np. śluz, krew), które utrudniają ocenę. Cytologia płynna eliminuje ten problem, ponieważ komórki są filtrowane i precyzyjnie nanoszone na szkiełko, co znacznie poprawia jakość preparatu i ułatwia jego analizę.
- Większa czułość badania
- Badania wykazały, że cytologia płynna ma wyższą czułość w wykrywaniu zmian przedrakowych oraz wczesnych stadiów raka szyjki macicy w porównaniu do cytologii klasycznej. Dzięki precyzyjniejszemu przygotowaniu próbek, szansa na uzyskanie fałszywie negatywnych wyników jest mniejsza.
- Możliwość wykonania dodatkowych badań z tej samej próbki
- Kolejną przewagą cytologii płynnej jest możliwość wykorzystania tej samej próbki do innych badań, takich jak testy HPV (na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego) czy inne badania genetyczne. W klasycznej cytologii szkiełkowej, w przypadku potrzeby dodatkowych testów, konieczne byłoby ponowne pobranie materiału.
- Mniejsze ryzyko konieczności powtórzenia badania
- W cytologii klasycznej zdarza się, że próbka jest niewystarczająca do postawienia diagnozy, co wymaga powtórzenia badania. Dzięki lepszemu przygotowaniu próbek w cytologii płynnej, ryzyko takiej sytuacji jest znacznie zredukowane.
- Lepsza jakość i archiwizacja materiału
- Próbki pobrane w cytologii płynnej mogą być przechowywane przez dłuższy czas w płynie konserwującym, co umożliwia ich ponowną analizę w razie potrzeby. W przypadku cytologii szkiełkowej, przechowywanie próbek może być problematyczne ze względu na ich wrażliwość na uszkodzenia i degradację.
Kto powinien rozważyć cytologię płynną?
Kto powinien rozważyć cytologię płynną?Cytologia płynna jest zalecana każdej kobiecie, która poddaje się badaniom profilaktycznym w kierunku raka szyjki macicy. W szczególności warto ją rozważyć u osób, które miały w przeszłości niejednoznaczne wyniki cytologii klasycznej, są obciążone wyższym ryzykiem zakażenia wirusem HPV lub należą do grupy podwyższonego ryzyka raka szyjki macicy.
Podsumowanie
Cytologia płynna to nowoczesna, skuteczniejsza i bardziej zaawansowana metoda diagnostyczna, która zyskuje coraz większe uznanie wśród lekarzy i pacjentek. Jej przewagi nad cytologią klasyczną szkiełkową są wyraźne – wyższa dokładność, możliwość przeprowadzenia dodatkowych badań, mniejsze ryzyko powtórzenia badania oraz większa jakość preparatów. Regularne badania cytologiczne, zwłaszcza przy wykorzystaniu nowoczesnych metod jak cytologia płynna, są kluczowe w profilaktyce raka szyjki macicy i mogą uratować życie.